Płytka nazębna

Płytka nazębna to miękka, lepka płytka nazębna (biofilm), która osadza się na powierzchni zębów. Zawiera głównie składniki śliny, resztki pokarmu, mikroorganizmy (bakterie) w jamie ustnej i ich produkty. Płytka nazębna zaczyna tworzyć się już kilka minut po umyciu zębów w postaci tzw. pelikuły. Zawiera głównie białka śliny, które mają zdolność silnego przylegania do powierzchni zębów. Stopniowo gromadzi więcej resztek jedzenia wraz z bakteriami, a płytka nazębna rośnie. Odkładając coraz więcej bakterii i dzieląc je, na zębach tworzy się coraz szersza warstwa nalotu, która z czasem silniej przylega do powierzchni zębów. Tak więc dojrzała płytka nazębna składa się z gęsto ułożonych bakterii w pożywce składającej się ze śliny i resztek jedzenia. Płytka nazębna występuje w postaci płytki nazębnej nad i poddziąsłowej. Nad dziąsłami płytka nazębna odkłada się głównie w miejscach tzw. zwykłych nieczystych, czyli w miejscach, w których samooczyszczanie zęba (ślina, ruchy języka czy żucie) nie jest skuteczne. Są to głównie wgłębienia i bruzdy zębów, powierzchnie międzyzębowe, okolice szyi czy odsłonięte korzenie zębów. Płytka dziąsłowa odkłada się w rowku dziąsłowym (bruździe). W przypadku paradontozy - w pogłębionej kieszonce przyzębnej . W płytce nazębnej znajdują się tzw. bakterie próchnicotwórcze, które znacząco przyczyniają się do powstawania próchnicy. Główną grupą wpływającą na próchnicę są Streptococcus mutans (zwłaszcza Streptococcus mutans i Streptococcus sobrinus). Potrafią metabolizować cukry zawarte w pożywieniu i przekształcać je w kwasy organiczne. Kwasy te wpływają niekorzystnie na twarde tkanki zęba i prowadzą do ich odwapnienia lub demineralizacji. W jej trakcie z tkanek zęba (zwłaszcza szkliwa na powierzchni zębów) uwalniane są jony mineralne, które mogą powodować powstawanie i rozwój próchnicy. Główną grupą wpływającą na próchnicę są Streptococcus mutans (zwłaszcza Streptococcus mutans i Streptococcus sobrinus). Potrafią metabolizować cukry zawarte w pożywieniu i przekształcać je w kwasy organiczne. Kwasy te wpływają niekorzystnie na twarde tkanki zębowe i prowadzą do ich odwapnienia lub demineralizacji. W jej trakcie z tkanek zęba (zwłaszcza szkliwa na powierzchni zębów) uwalniane są jony mineralne, które mogą powodować powstawanie i rozwój próchnicy. Płytka nazębna jest więc jednym z głównych czynników rozwoju próchnicy. Dlatego kluczowym krokiem w zapobieganiu próchnicy zębów jest konsekwentna higiena jamy ustnej oraz usuwanie nalotu i bakterii. Płytkę na powierzchni zębów nie można po prostu zmyć wodą ani spłukać. Ważne jest, aby zawsze usuwać go mechanicznie, najlepiej włóknami szczoteczki (dentystycznej i międzyzębowej).